İnfaz Hukuku - Yatar Hesaplama
AĞIRLAŞTIRILMIŞ MÜEBBET HAPİS CEZASININ YATARI NE KADARDIR?
Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası kural olarak yaşam boyu hapis anlamına gelmektedir. Ancak ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına mahkum edilen kişiler infaz kurumunda otuz yılını doldurduktan sonra koşullu salıverilmeden yararlanabilirler. Yani koşullu salıverilme için belirli bir süreyi cezaevinde geçirmeleri gerekmektedir.
MÜEBBET HAPİS CEZASININ YATARI NE KADARDIR?
Müebbet hapis cezası ömür boyu süren bir cezadır. Ancak müebbet hapis cezasına mahkum edilenler cezaevinde 24 yıl geçirdikleri takdirde koşullu salıverilmeden yararlanabilirler.
SÜRELİ HAPİS CEZALARININ YATARI NE KADARDIR?
Süreli hapis cezası, 1 aydan 20 yıla kadar olan hapis cezalarını kapsar. Süreli hapis cezasına mahkum olan kişiler cezalarının yarısını infaz kurumunda geçirdiklerinde koşullu salıverilmeden yararlanabilirler. Ancak Türk Ceza Kanunu’nda bazı suçlar için bu süreler farklıdır. Özellikle kasten öldürme, işkence, cinsel saldırı gibi suçlardan mahkum olan kişiler, cezalarının üçte ikisini infaz kurumunda geçirmeleri halinde koşullu salıverilme hakkı kazanabilirler.
KOŞULLU SALIVERİLMEDEN FAYDALANABİLMEK İÇİN İNFAZ KURUMUNDA GEÇİRİLMESİ GEREKEN SÜRELER
- Birden fazla ağırlaştırılmış müebbet cezasına veya ağırlaştırılmış müebbet ile müebbet cezasına mahkum olanlar: 36 yıl
- Birden fazla müebbet cezasına mahkum olanlar: 30 yıl
- Bir kez ağırlaştırılmış müebbet ile süreli hapis cezasına mahkum olanlar: En fazla 36 yıl
- Bir kez müebbet ile süreli hapis cezasına mahkum olanlar: En fazla 30 yıl
- Birden fazla süreli hapis cezasına mahkum olanlar: En fazla 28 yıl
DENETİMLİ SERBESTLİK NEDİR?
Denetimli serbestlik, bir hükümlünün koşullu salıverilmeden önce denetim altında serbest bırakılmasıdır. Hükümlü, cezaevinden önce dış dünyayla sınırlı bir şekilde ilişkisini sürdürebilir. Bu uygulama infaz kurumlarındaki aşırı doluluğu azaltmak için önemli bir çözüm sunmaktadır. 2020 yılında yapılan değişiklikle, cezaevlerinde geçirilen süreler kısaltılmıştır.
DENETİMLİ SERBESTLİK ŞARTLARI NELERDİR?
Denetimli serbestlikten yararlanabilmenin bazı şartları vardır. Bunlar arasında açık cezaevinde veya çocuk eğitimevinde bulunma, hükümlünün koşullu salıverilmesine 1 yıl veya daha az süre kalmış olması ve hükümlünün bu konuda talepte bulunması yer alır. 2020’de yapılan değişiklikler ile bu şartlar belirli durumlar için yeniden düzenlenmiştir.
MÜKERRİRLERE ÖZGÜ İNFAZ HESAPLAMA NEDİR?
Tekerrür suçu işleyen kişilerin ceza süreleri artırılabilir. Bu durumda örneğin ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına mahkum edilen bir kişi en fazla 39 yıl, müebbet hapis cezasına mahkum edilen bir kişi ise en fazla 33 yıl cezaevinde kalmaktadır.
CEZANIN İNFAZININ ERTELENMESİ
Ceza infazının ertelenmesi ise belirli durumlar için mümkündür. Örneğin akıl hastalığı nedeniyle infaz ertelenebilir veya gebe kadınların ve doğum yapan kadınların cezaları bir süre ertelenir. Ayrıca hükümlünün istemi üzerine, kısa süreli cezalarda infazın ertelenmesi de mümkündür.
ADLİ PARA CEZALARININ İNFAZI
Adli para cezası ödenmediği takdirde, bu ceza hapis cezasına çevrilebilir ve hükümlü, kamuya yararlı bir işte çalıştırılabilir.
ALDIĞIM CEZANIN NE KADARINI YATARIM?
Esasen infaz hukuku denen alan, verilen cezanın kesinleşmesi ile birlikte artık başvurulacak hiçbir üst merci kalmaması sonucunda kişinin ceza evinde geçireceği sürenin belirlendiği, tabiri caizse “ne kadar yatacağının” hesaplandığı bir alandır.
Yani mahkemece verilen hükmün kesinleşmesinin ardından başlayan süreç ile İnfaz Hakimliği ilgilenmektedir.
2020 yılında getirilen değişiklikler neticesinde bir kişinin aldığı cezanın ne kadarını ceza evinde geçireceği hususu artık 2020 öncesinde işlenen suçlar ve 2020 sonrasında işlenen suçlar olarak ikiye ayrılmaktadır.
YANİ, HÜKMÜN NE ZAMAN VERİLDİĞİ DEĞİL, SUÇUN NE ZAMAN İŞLENDİĞİ mühimdir. Suçun işlendiği tarihin belirlenmesi akabinde cezanın infazı hesaplanabilmektedir.
ÖNEMLİ NOT: Aşağıda yapılan hesaplamalar, istina suçları kapsamamaktadır.
5 YIL CEZANIN YATARI NEDİR?
Suç 2020 öncesi işlendiyse, yeni infaz düzenlemesi ile birlikte 6 yıl veya altında hapis cezası alan hükümlü doğrudan tahliye olabilmektedir. Suç 2020 sonrası işlendiyse hükümlünün doğrudan tahliye olma hakkı bulunmamaktadır; cezanın yatarı 2 yıl 6 ay olarak hesaplanmakta ve sonuç ceza 1 yıldan fazla olduğu için denetimli serbestlikten doğrudan faydalandırılmamaktadır. 1 yıl 6 ay ceza infaz kurumunda geçirildikten sonra son 1 yılında denetimli serbestlikten yararlanabilmektedir.
1 YIL 8 AY CEZANIN YATARI NEDİR?
Suçun işlenme tarihi önemli değildir. Zira 1 yıl 8 ay cezanın yatarı bulunmamaktadır. Ancak, açık ceza infaz kurumunda infazın gerçekleştirilmesi adına işlemlerin tamamlanması için hükümlü birkaç gün açık ceza infaz kurumunda kalabilmektedir.
4 YIL 2 AY CEZANIN YATARI NEDİR?
Suç 2020 öncesi işlendiyse, yeni infaz düzenlemesi ile birlikte 6 yıl veya altında hapis cezası alan hükümlü doğrudan tahliye olabilmektedir. Suç 2020 sonrası işlendiyse hükümlünün doğrudan tahliye olma hakkı bulunmamaktadır; cezanın yatarı 2 yıl 1 ay olarak hesaplanmakta ve sonuç ceza 1 yıldan fazla olduğu için denetimli serbestlikten doğrudan faydalandırılmamaktadır. 1 yıl 1 ay ceza infaz kurumunda geçirildikten sonra son 1 yılında denetimli serbestlikten yararlanabilmektedir.